หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการชุมชนท้องถิ่น (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2561)
ชื่อหลักสูตร
- ภาษาไทย : ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการชุมชนท้องถิ่น
- ภาษาอังกฤษ : Master of Art Program in Local Community Management
ชื่อปริญญาและสาขาวิชา
- ภาษาไทย
- ชื่อเต็ม : ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (การจัดการชุมชนท้องถิ่น)
- ชื่อย่อ : ศศ.ม. (การจัดการชุมชนท้องถิ่น)
- ภาษาอังกฤษ
- ชื่อเต็ม : Master of Art Programs in Local Community Management)
- ชื่อย่อ : M.A.(Local Community Management))
ปรัชญา
จัดการชุมชนท้องถิ่นให้เป็นสังคมธรรมาภิบาล บนฐานของวิถีความพอเพียง
ความสำคัญ
สังคมไทยในปัจจุบันปรับเปลี่ยนตัวเองจากสังคมอยู่แบบพอเพียง มาเป็นสังคมที่มุ่งมั่น อยากอยู่แบบมั่งคั่งและร่ำรวย มีการสะสมส่วนเกินในการผลิตเพื่อขาย มุ่งแสวงหากำไรมากที่สุด และส่งเสริมการบริโภคในนามของ “การพัฒนา” รวมถึงการทำให้ทันสมัย (Modernization) ซึ่งในความเป็นจริงคุณภาพชีวิตของคนไทยมิได้ดีขึ้นจริงตามดัชนีการบริโภคและกำไรหรือตามวัตถุสิ่งของเครื่องอำนวยความสะดวกที่ล้นเหลือแต่อย่างใด การพัฒนาชุมชนท้องถิ่นจะดีขึ้นได้นั้น ชุมชนท้องถิ่นเองจะต้องมีแนวคิดโดยเฉพาะความเชื่อพื้นฐานในปรัชญาการพัฒนาชุมชนว่า มนุษย์ มีความสามารถ และมีพลังอันซ่อนเร้น (Potential Ability) แฝงอยู่ทั้งพลังความคิด ทักษะ แรงงาน ที่มีความสามารถพัฒนาตนเองได้ตามขีดความสามารถทางคุณภาพและคุณธรรม หากโอกาสอำนวยและผู้ให้การสนับสนุน ซึ่งการอยู่กันในชุมชนสังคมมนุษย์ต้องการอยู่ด้วยความสุขกาย สบายใจและ มีความเป็นธรรม โดยชุมชนมีความสมดุลในการพัฒนา ดังนั้น การที่ชุมชนท้องถิ่นจะสามารถจัดการตนเองได้นั้น ชุมชนต้องมีความเชื่อมั่นในศักยภาพของคน และชุมชนว่าสามารถจัดการตนเองได้ ด้วยการยึดหลักการพึ่งตนเองโดยให้ความสำคัญแก่สุขภาพ สวัสดิการชุมชน วัฒนธรรมพื้นเมือง การพัฒนาทรัพยากรบุคคล ภูมิปัญญาท้องถิ่นและการสร้างเมืองที่มีสภาพแวดล้อมการดำรงชีวิต ให้ปลอดภัย และประชาชนสามารถอาศัยอยู่ได้อย่างสงบสุข จากสภาพและความต้องการดังกล่าวหลักสูตรการศึกษาก็มีความจำเป็นจะต้องพัฒนาหลักสูตรให้สอดคล้องกับการพัฒนาโดยปรับเปลี่ยนหลักสูตรยุทธศาสตร์การพัฒนามาเป็นหลักสูตรการจัดการชุมชนท้องถิ่นที่มุ่งเน้นการพัฒนาที่เริ่มต้นจากทุนของชุมชนที่ชุมชนร่วมกันพัฒนาขึ้น โดยกระบวนการเรียนรู้ที่ทำให้เข้าใจศักยภาพที่เป็น “ทุน” ที่แท้จริงและพบแนวทางการจัดการชุมชนท้องถิ่นบนฐานทุนทางสังคมของตนเองให้เกิดประสิทธิภาพและมีความยั่งยืน เพื่อปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของคน โดยไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม ให้คนมีความสุข โดยต้องคำนึงถึงสภาพภูมิศาสตร์ ความเชื่อ เชื้อชาติ วัฒนธรรม ภูมิหลังทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ซึ่งมีภารกิจให้การศึกษาแก่ประชาชนเพื่อนำความรู้ไปพัฒนาตนเองและสังคมมีความพร้อมที่จะสร้างมหาบัณฑิตให้เป็นนักพัฒนาการจัดการชุมชนท้องถิ่นภายใต้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อเป็นฐานรองรับการปฏิรูปประเทศทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองต่อไป
วัตถุประสงค์
หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการชุมชนท้องถิ่น มีวัตถุประสงค์เพื่อผลิตมหาบัณฑิตที่มีคุณลักษณะ ดังนี้
- เป็นผู้มีความรู้ ความเข้าใจ มีวิสัยทัศน์ ระบบคิดและกระบวนทัศน์ สามารถวิเคราะห์ สังเคราะห์ บูรณาการองค์ความรู้ สร้างความเข้มแข็งชุมชนท้องถิ่นบนวิถีความพอเพียง
- มีเจตคติที่ถูกต้องต่อการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นสามารถ ประยุกต์ใช้องค์ความรู้ สร้างยุทธศาสตร์และยุทธวิธีการจัดการชุมชนท้องถิ่นให้เป็นประชาสังคมที่เป็นรากฐานบรรลุความมั่นคง มั่งคั่งและยั่งยืนในระดับประเทศได้
- มีทักษะวิชาชีพที่มีคุณธรรม จริยธรรม จิตสำนึกสาธารณะและธรรมาภิบาล รับใช้ชุมชนท้องถิ่นอย่างองค์รวมและบูรณาการ
ระบบการจัดการศึกษา
ระบบ
- การจัดการศึกษาเป็นระบบทวิภาค โดยหนึ่งปีการศึกษาแบ่งเป็น 2 ภาคการศึกษาปกติ มีระยะเวลาศึกษาไม่น้อยกว่า 15 สัปดาห์ และอาจจัดให้มีภาคฤดูร้อนโดยกำหนดระยะเวลาไม่น้อยกว่า 8 สัปดาห์และจัดเวลาเรียนในแต่ละสัปดาห์ไม่น้อยกว่า 2 เท่าของเวลาเรียนปกติ
การจัดการศึกษาภาคฤดูร้อน
- มีภาคฤดูร้อน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับมติเห็นชอบของคณะกรรมการประจำหลักสูตร
การเทียบเคียงหน่วยกิตในระบบทวิภาค
- เป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ว่าด้วย การจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
คุณสมบัติผู้สมัคร
- สำเร็จการศึกษาปริญญาตรีในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับทางด้านสังคมและการพัฒนา จากสถาบันการศึกษาในประเทศหรือต่างประเทศ ที่สภามหาวิทยาลัยให้การรับรอง และมีคุณสมบัติ ตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ว่าด้วยการจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา
- มีผลการเรียนเฉลี่ยสะสมไม่น้อยกว่า 2.50 หรือมีประสบการณ์การทำงานในศาสตร์ ที่เกี่ยวข้องมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ปีหรือเป็นไปตามที่คณะกรรมการบริหารหลักสูตรกำหนด
- มีคุณสมบัติอื่นให้เป็นไปตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ว่าด้วยการ จัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา ทั้งนี้ให้อยู่ในดุลพินิจของคณะกรรมการบริหารหลักสูตรเห็นสมควร
โครงสร้างหลักสูตร
แผน ก แบบ ก 2
- หมวดวิชาสัมพันธ์ ไม่น้อยกว่า 9 หน่วยกิต
- หมวดเฉพาะด้าน ไม่น้อยกว่า 18 หน่วยกิต
- วิชาบังคับ 12 หน่วยกิต
- วิชาเลือก ไม่น้อยกว่า 6 หน่วยกิต
- วิทยานิพนธ์ 12 หน่วยกิต
- วิชาเสริม ไม่นับหน่วยกิต และเป็นไปตามเงื่อนไขของหลักสูตร
แผน ข
- หมวดวิชาสัมพันธ์ ไม่น้อยกว่า 9 หน่วยกิต
- หมวดเฉพาะด้าน ไม่น้อยกว่า 24 หน่วยกิต
- วิชาบังคับ 12 หน่วยกิต
- วิชาเลือก ไม่น้อยกว่า 12 หน่วยกิต
- การค้นคว้าอิสระ 6 หน่วยกิต
- วิชาเสริมทักษะ ไม่นับหน่วยกิต และเป็นไปตามเงื่อนไขของหลักสูตร
รายวิชาในหลักสูตร
หมวดวิชาเสริมทักษะ วิชาเสริม ไม่นับหน่วยกิต
- ENG1001 ภาษาอังกฤษสำหรับนักศึกษาบัณฑิตศึกษา 3(2-2-5) English for Graduate Students
- COM1001 เทคโนโลยีสารสนเทศสำหรับนักศึกษาบัณฑิตศึกษา 3(2-2-5) Information Technology for Graduate Students
หมวดวิชาสัมพันธ์ 9 หน่วยกิต
- MCM0101 ระเบียบวิธีวิจัยทางสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนา 3(2-2-5) Social Sciences Research Methodology for Development
- MCM0102 แนวคิดและทฤษฎีการจัดการชุมชนท้องถิ่น 3(2-2-5) Concepts and Theories of Local Community Management
- MCM0103 การวิเคราะห์เศรษฐกิจ สังคมและการเมือง 3(3-0-6) Analysis of Economies, Society and Politics
หมวดวิชาเฉพาะด้าน
1) วิชาบังคับ 12 หน่วยกิต
- MCM0201 การวิจัยการจัดการชุมชนท้องถิ่น 3(2-2-5) Local Community Management Research
- MCM0202 เศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชา 3(3-0-6) Sufficiency Economy and The King’s Philosophy
- MCM0203 ทฤษฎีองค์การเพื่อการจัดการทางสังคม 3(3-0-6) Organization Theories for Social Management
- MCM0204 สัมมนาวางแผนการจัดการชุมชนท้องถิ่น 3(2-2-5) Seminar on Local Community Management Planning
2) วิชาเลือก
แผน ก แบบ ก 2 6 หน่วยกิต และ แผน ข 12 หน่วยกิต โดยเลือกจากรายวิชาต่อไปนี้
- MCM0301 กระบวนทัศน์เพื่อบูรณาการทางสังคม 3(3-0-6) Social Integration Paradigm
- MCM0302 ความอยู่ดีมีสุขและความสุขมวลรวมประชาชาติ 3(3-0-6) Well-being and Gross National Happiness
- MCM0303 การพึ่งตนเองของชุมชนท้องถิ่น 3(3-0-6) Self-Reliance of Local Communities
- MCM0304 การบริหารจัดการสังคมตามกลุ่มช่วงอายุ 3(3-0-6) Aging Society Management
- MCM0305 ยุทธศาสตร์และกระบวนการจัดการชุมชนท้องถิ่น 3(2-2-5) Strategy and Local Community Management Process
- MCM0306 ประชาสังคมและธรรมาภิบาลท้องถิ่น 3(3-0-6) Civil Society and Local Good Governance
- MCM0307 ทุนทางสังคมและพหุวัฒนธรรมกับการพัฒนา 3(3-0-6) Social Capital and Multicultural Development
- MCM0308 การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 3(3-0-6) Natural Resource and Environment Management
- MCM0309 ภูมิปัญญาท้องถิ่นและการพัฒนาแบบยั่งยืน 3(3-0-6) Local Wisdom and Sustainable Development
วิทยานิพนธ์/การค้นคว้าอิสระ
- แผน ก แบบ ก 2 วิทยานิพนธ์ 12 หน่วยกิต
- แผน ข การค้นคว้าอิสระ 6 หน่วยกิต
- MCM0401 วิทยานิพนธ์ 12 Thesis
- MCM0501 การค้นคว้าอิสระ 6 Independent Study
คณะกรรมการประจำหลักสูตร
ผศ.ดร.นรา พงษ์พานิช
ประธานกรรมการประจำหลักสูตรฯDoctor of Philosophy (Ph. D.) Urban-Rural Planning National Pingtung and Landscape University of Science and Architecture Technology, Taiwan
ผศ.ดร.เสน่ห์ บุญกำเนิด
กรรมการประจำหลักสูตรฯปร.ด. (การศึกษาเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น)
อาจารย์ ดร.ชนัญชิดา ทิพย์ญาณ
กรรมการประจำหลักสูตรฯศศ.ด. (พัฒนศาสตร์) มหาวิทยาลัยขอนแก่น